26 Ağustos günü ülkedeki insanlar, 26 Ağustos 1071 Malazgirt Zaferini kutlayanlar, 26 Ağustos 1922 Büyük Taarruzu kutlayanlar diye anlamsız şekilde ikiye bölündü. Kendi adıma ben her ikisini de kutladım.

Fakat değerli tarihçi Sinan Meydan bu konuda söylenecek en güzel sözü söylemişti:

 “Osmanlı geçmişte Yunanistan’ı, Suriye’yi, Mısır’ı da fethetmişti. Ama bugün oraların fethini kutlamıyorsun. Çünkü hepsi kaybedildi. Bugün Anadolu’nun fethini kutluyorsun. Çünkü Anadolu hala senin vatanın. Bunu Büyük Taarruza, Atatürk’e borçlusun”

Var mı bunun aksini söyleyebilecek?

30 Ağustos’a gelince pandemi, corona bahanesi ile kutlama yapılmasına engeller çıkarıldı. Evet corona nedeniyle hepimiz endişeliyiz, tedbirli davranıyoruz ama yasaklar birbirimizi kutlamamıza, balkonlarımıza bayraklar, Atatürk posterleri asmamıza engel olamadı.

Mustafa Kemal Paşa,dünya harp tarihine en uzun meydan muharebesi diye geçen Sakarya Meydan muharebesini kazandıktan sonra ince ince planlayarak 26 Ağustos 1922 sabahı saat 5.30’da Türk topçusunun ateşi ile Büyük Taarruzu başlattı.

Onun gibi bir dâhi, Malazgirt Zaferinin  26 Ağustos’da olduğunu bilmiyor muydu sanıyorsunuz? Türk’ün Anadolu’daki ilk zaferi ile son zaferinin aynı gün olması sizce sadece bir rastlantı mıydı?

Gazi Paşa, yanında İsmet ve Fevzi Paşalar ile birlikte taarruz hareketini yönetmek için Kocatepe’de bulunuyorlardı.

 27 Ağustos’tan itibaren Türk orduları üstünlüğü ele geçirdi ve 30 Ağustos günü Dumlupınar’da sıkıştırılan Yunan ordusuna büyük kayıplar verdirildi. Mustafa Kemal Paşa’nın bizzat yönettiği bu savaşa “Başkomutanlık Meydan Muharebesi” veya “Dumlupınar Meydan Muharebesi” denir.

Her yıl kutladığımız 30 Ağustos Zafer Bayramının sebebi bu zaferdir ve Türk’ün makus tarihini değiştirmiştir.

Mustafa Kemal Paşa meydan muharebesini bizzat yönetirken Yunan Orduları Başkomutanı General Hacıanesti ise İzmir’de bir yatta ordularını yönettiğini sanıyordu. Oysa büyük Yunanistan hayalini gerçekleştirmek için Anadolu’ya yayılan Yunan orduları darmadağın olmuş, kaçacak yer arıyor, Türk topçuları, Türk piyadelerinin önünde eriyip gidiyor, batıya doğru kaçıyorlar, kaçarken yakıp yıkıyorlardı.

Mustafa Kemal Paşa savaş meydanında gözlerini İzmir’e doğru dikerek o mağrur Yunan komutana seslendi “Hacıanesti, gel de ordularını kurtar”

Hacıanesti, İzmir’in kurtuluşu ile Yunanistan’a kaçmak zorunda kaldı.

Ama daha önce birliklerimiz 2 Eylül günü, akşam olmak üzereyken bugün Kütahya / Simav’ın bir köyü olan Karacahisar köyü sırtlarını ele geçirdiği sırada Elma Dağı tepesinde bir beyaz bayrak gördüler. Düşman teslim olduğunu bildiriyordu. Bir süre sonra düşük rütbeli bir Yunan subayı, Yunan orduları Başkomutanı Trikopis’in teslim olmaya karar verdiğini, kendilerini teslim almaları için temsilci olarak gönderildiğini tümen komutanımıza bildirdi.

2 Eylül gecesi saat 22.30 sıralarında süvari Bölüğü Komutanı Sivaslı Yüzbaşı Ahmet bey, esir generaller ve maiyetindekileri bu savaşta çok yararlılık göstermiş olan Beşinci Kafkas Fırkası Komutanı Halit Bey’in yanına getirmiş ve teslim etmiştir.

30 Ağustos Başkomutanlık Meydan Muharebesinin zaferle sonuçlanmasından sonra Mustafa Kemal Paşa’nın “Ordular, ilk hedefiniz Akdenizdir” komutu ile ordularımız önlerine kattıkları Yunan ordusu ile savaşarak batıya doğru ilerlemeye başladılar. Biz Aydınlıların çok iyi bildiği gibi yöremizde her gün bir yer düşman işgalinden kurtuldu, 7 Eylül’de Aydın, 8 Eylül’de Balıkesir/Burhaniye ve nihayetinde 9 Eylül 1922’de Türk ordusunun İzmir’e girmesi ve düşmanın denize dökülmesi ile kesin zafer kazanıldı.

İzmir dört yıllık esaretten sonra özgürlüğüne kavuşmuş, sokaklar kadınlarımızın evlerde gizlice diktikleri Türk bayrakları ile kırmızıya boyanmıştı.

18 Eylül’de Yunan orduları Batı Anadolu’dan tamamen çıkarılmıştır.

Bundan yirmi yıl kadar önce rahmetle andığım Turgut Özakman’ın “Şu Çılgın Türkler” adlı muhteşem eserini okuduktan sonra eşimle Ankara’dan Altınoluk’a giderken Afyon’dan sonra yönümüzü Dumlupınar’a çevirdik. Dumlupınar anıtında başta Mustafa Kemal Paşa ve silah arkadaşlarına, şehitlerimize, gazilerimize duamızı ettikten sonra kitapta adı geçen diğer yerlerden geçtik. Küçük Aslıhanlar, Büyük Aslıhanlar köylerinin isminin hala aynı olması beni duygulandırdı, adeta savaşı yeniden yaşadım.

Türk’ün kaderinin yeniden yazıldığı Dumlupınar’ın, Çanakkale gibi mutlaka hepimizin gidip görmesi gereken bir yer olduğuna inanıyorum. Gidip görün o şehitlikte yatan sekiz yaşındaki, on iki yaşındaki kahramanlarımızı, genç kızlarımızı.

Aydın’ın her yeri işgalin acı anıları ve yerli halkın, efelerimizin kahramanlıkları ile doludur. Önceki yazılarımda da işgal günlerini anlatmıştım. Yurdun her yerinin başka devletler tarafından işgali ve İstiklal Savaşı maddi bir vakıayken nasıl olup da türlü bahanelerle milli bayramlarımızın kutlanmasından imtina edilir anlayamıyorum.

ZAFERDEN SONRA YUNANİSTAN:

9 Eylül’de İzmir kurtarıldıktan, Yunan orduları ülkemizi terk edip gittikten iki gün sonra Devrim Komitesi Yunanistan’da kralı tahttan indirdi.

Yunanistan’da Devrim Komitesi, Anadolu’yu işgal eden ve yenilerek çekilmek zorunda kalanları savaş suçlusu ilan etti.

Eski başbakanlar Dimitri Gunaris, Petros Protopapadakis, Nikolaos Strados, Dışişleri Bakanı Georgias Baltatsis, Gunaris hükümetinin İçişleri bakanı işgalci general Hacıanesti ve Prens Andrew yargılanarak idama mahkum edildiler. Yargılama 22 Kasım 1922’de sona erdi ve karardan iki saat sonra kurşuna dizilerek cezaları infaz edildi. Prens Andrea kaçarak kurtuldu.

Türklere esir düşen General Trikopis ise Yunanistan’a uzun süre teslim edilmemesi nedeniyle hayatını kurtarmıştır.

Trikopis, teslim alınınca  önce İsmet Paşa’ya götürüldüğünü, İsmet Paşa’nın kendisini Mustafa Kemal Paşa’nın huzuruna çıkardığını, Paşa’nın kendisine konuk muamelesi yaptığını,böylece kendisinin Paşaya karşı büyük bir saygı duymaya başladığını anlatmıştır.

Her 29 Ekim’de Atina’daki Türkiye Büyükelçiliği’ne gidip, Atatürk’ün büyük boy fotoğrafı önünde saygı duruşunda bulunan General Trikupis 1959 yılında 91 yaşında ölmüştür.

Bir daha böyle acılar yaşamamak dileği ile bize bu vatanı armağan eden büyük önder Mustafa Kemal Atatürk, İsmet Paşa, Fevzi Paşa, Karabekir Paşa, Galip hoca (Celal Bayar), silah arkadaşları, şehit ve gazilerimiz, efelerimiz, zeybeklerimiz, kadınımız, erkeğimiz, çocuğumuz, Kurtuluş Savaşımıza emek veren adlarını sayamayacağım kadar çok asker ve sivil tüm kahramanlarımızı saygı ve minnetle anıyorum. Hepsinin ruh şad olsun.

BUKET SARAN

KAYNAKLAR:

Şu Çılgın Türkler- Turgut ÖZAKMAN

http://ahmetsaltik.net/2016/08/30/haci-anesti-gel-de-ordularini-kurtar/

http://www.akintarih.com/turktarihi/cumhuriyetdonemi/general_trikopis_ve_mustafa_kemal/general_trikopis_ve_mustafa_kemal.html

https://www.aydinlik.com.tr/turkiyeyi-isgalden-sorumlu-yoneticiler-yunanistanda-yargilandi-ve-idam-edildi      Doğu Perinçek

http://www.hurriyet.com.tr/yunanli-nin-ataturk-sevgisi-9842950     Rahmi Turan

https://www.aydinlik.com.tr/ezilen-dunyanin-da-kutladigi-zafer-sakarya-meydan-savasi-turkiye-eylul-2017-2    Ercan Dolapçı

https://www.tarihbilimi.gen.tr/makale/buyuk-taarruz-ve-baskomutanlik-meydan-savasi-26-agustos-9-eylul-1922/

Buket SARAN

OLAY AYDIN